Cattery AsKháMo
Erfelijke aandoeningen
Naast de verplichte testen op FeLV en FIV zijn er nog een aantal erfelijke aandoeningen waarop Cattery AsKhamo zijn katten laat testen. Dit omdat deze bij Maine Coons meer voorkomen en ook ernstige gezondheidsproblemen kunnen geven. Niet alleen voor de getroffen kat zelf, maar ook voor het nageslacht. Op advies van Rasclub Maine Coon en Pawpeds zijn dit:
-
Patella Luxatie (PL)
-
Heupdysplasie (HD)
-
Hypertrofische CardioMyopathie (HCM)
-
Polycystic Kidney Disease (PKD)
-
Spinale Musculaire Atrofie (SMA)
Klik hier voor meer informatie over wat Cattery AsKháMo doet om deze aandoeningen uit te sluiten.
Zie voor meer informatie over de aandoeningen die bij Maine Coons voor kunnen komen op de website van Rasclub Maine Coon. Klik hier voor de directe link.
Patella Luxatie (PL) is een te ‘losse’ knieschijf. Deze aandoening is één van de belangrijkste oorzaken van kreupelheid van de knie bij honden. Ook bij katten komt deze aandoening voor. Tijdens het buigen en strekken van de achterpoot, glijdt de knieschijf (de patella) over het bovenbeen in een geultje (de trochlea). De vorm van de geul en de stevigheid van het kapsel rondom de knie zorgen ervoor dat de knieschijf in de geul blijft liggen.
Bij een afwijkende geul of kapsel kan de knieschijf echter zomaar uit de geul schieten (luxatie). Als de knieschijf uit de geul schiet, gaat de hond of kat hinkelen of mank lopen. Omdat deze afwijkingen meestal aangeboren zijn, ontstaat de kreupelheid vaak al op jonge leeftijd. Er is dan vaak sprake van een te ondiepe geul of zelfs een volledig ontbrekende geul.
Een aangeboren verkeerde stand van boven- en onderbeen kan er voor zorgen dat de knieschijf steeds uit de geul wipt. Sommige honden- en kattenrassen zijn hier gevoeliger voor dan andere rassen. Heel af en toe kan de knieschijf ook gaan ‘ontsporen’ doordat het gewrichtskapsel is gescheurd, bijvoorbeeld als gevolg van een ongeluk.
Heupdysplasie (HD) is een erfelijke afwijking in het komgewricht (in het bekken) wat betekent dat de kom niet zo diep is als hij zou moeten zijn. Hierdoor past de bal niet goed in het komgewricht en de oppervlaktes beginnen tegen elkaar aan te schuren. Dit veroorzaakt op zijn beurt degeneratie van het kraakbeen zodat uiteindelijk bot op bot tegen elkaar schuurt. Dit kan pijn veroorzaken bij de kat tijdens het bewegen.
Heup dysplasie bij katten is een erfelijke eigenschap waar meerdere genen bij betrokken zijn. Twee katten die geen tekenen van HD vertonen kunnen samen een nakomeling krijgen die wel HD ontwikkelt. Twee katten met HD kunnen ook kittens krijgen die geen HD ontwikkelen. Daarom moet elke generatie van de fokdieren getest worden op HD om de kans op het ontwikkelen van HD te verkleinen.
Katten zijn in het algemeen heel goed in het verbergen van pijn en kunnen lijden aan HD zonder ook maar enigszins kreupel te lopen. Daarentegen kunnen ze voorzichtiger of minder bewegen dan katten normaal doen, en kunnen het springen proberen te vermijden. Katten met een milde vorm van HD kunnen helemaal geen last van hun heupen hebben.
Hypertrofische CardioMyopathie (HCM) is een hartafwijking die aangetroffen wordt bij zowel raskatten als huis- tuin en keukenkatten. Cardio staat voor hart en myopathie voor zieke spier.
Net als bij mensen heeft het hart van een kat vier compartimenten; de rechter boezem, de rechter kamer, de linkerboezem en de linkerkamer. De rechter boezem ontvangt bloed van diverse grote aderen en stuwt dit naar de rechterkamer. Door het samentrekken van de rechterkamer wordt het bloed naar de longslagader gepompt vanwaar het door beide longen stroomt. Hierbij wordt het bloed van zuurstof voorzien, vervolgt zijn weg naar de linkerboezem en van daar naar de linkerkamer waar het door samentrekking in de lichaamsslagader (aorta) wordt gepompt.
Bij HCM zijn de spieren van de wand van de linkerkamer in dikte toegenomen (hypertrofie). Dit veroorzaakt een toenemende verstijving in de linkerkamer waardoor die zich niet efficiënt kan vullen. Bovendien wordt de ruimte in de linkerkamer steeds kleiner, met als gevolg dat minder bloed rond gepompt wordt en de ruimte in de linkerboezem vergroot. Hierdoor ontstaat o.a. een vergrootte kans op trombose. Door een drukstijging in de linker boezem neemt de druk in de longvaten toe, wat leidt tot vochtophoping in de longen en de borstkas.
Tevens kan bij HCM een verdikking van de spieren, waarmee de hartkleppen bevestigd zijn, optreden en een abnormale beweging van de hartkleppen, ook wel SAM (Systolic Anterior Motion) genaamd, ontstaan.
Bij welke rassen komt HCM vaker voor
HCM komt vaker voor bij de rassen Brits Korthaar, Maine Coon en Ragdoll, maar ook in minder mate bij de Noorse Boskat, de Turks Angora en de Blauwe Rus. Bij Siamezen, Burmezen en Abessijnen zou
HCM vrijwel niet voorkomen, hier komt wel een vorm van hartspierziekte voor waarbij de hartspier dunner, wijder en zwakker wordt: CCM, Congestieve CardioMyopathie.
Wat zijn de verschijnselen van HCM
Het is heel goed mogelijk dat een kat niet of nauwelijks symptomen vertoont en men pas na een plotselinge dood merkt dat dit veroorzaakt werd door HCM. De volgende klachten kunnen een aanwijzing
zijn voor HCM:
- slechte eetlust
- benauwdheid
- versnelde ademhaling
- verlamming van de achterpoten
- hartruis (Niet iedere hartruis is een teken van HCM is en niet bij alle gevallen van HCM kan een hartruis via een stethoscoop worden gehoord.)
Waardoor wordt HCM veroorzaakt
HCM is een genetische afwijking die autosomaal dominant vererft. Autosomaal houdt in dat het niet uitmaakt of het van de moeder of de vader komt en ook niet uit maakt of het kitten een poes of
een kater is. Dominant betekent dat het al kan ontstaan als één ouder dit doorgeeft. Niet alle katten met HCM hebben dezelfde verschijnselen; ook is er een grote variatie in de wijze waarop HCM
zich ontwikkelt. Er zijn ook katten die HCM vererven en zelf helemaal geen verschijnselen vertonen.
HCM is een afwijking die ook bij mensen voorkomt. Er wordt dan ook veel onderzoek gedaan naar welke genen hiervoor verantwoordelijk zijn.
Bij mensen zijn al meer dan 200 genen geïdentificeerd die een rol spelen bij HCM, bij Maine Coons pas een gen. Vermoed wordt dat er ook bij katten meerdere genen betrokken zijn bij HCM. Dit zou dan ook de verschillende verschijningsvormen verklaren. Om deze reden worden naast een DNA-test ook altijd meerdere echo's geadviseerd bij katten waarmee gefokt worden.
(De cursieve passage is aangepast door Cattery AsKháMo).
Op welke leeftijd kan HCM optreden
In het algemeen wordt HCM aangetroffen bij katten jonger dan 5 jaar (maar het kan ook op latere leeftijd voorkomen). Deze afwijking is wel aangetroffen bij kittens op de leeftijd van 6 maanden,
maar gebruikelijk is rond de 2 jaar. Ook het geslacht kan een rol spelen. Bij katers wordt deze afwijking meestal op jongere leeftijd vastgesteld dan bij poezen. Daarnaast is opvallend dat bij
katten, bij wie op zeer jonge leeftijd HCM wordt vastgesteld, er meestal sprake is van een agressievere vorm, waarbij de levensverwachting zeer kort is.
Is HCM te genezen
Er is geen genezing mogelijk, maar medicijnen kunnen HCM katten soms nog wel 6 jaar in leven houden! De behandeling varieert naar gelang de symptomen en kan bestaan uit het geven van
vochtafdrijvers, middelen die de hartwerking verbeteren of die de kans op trombose verminderen en een hartondersteunend dieet. Stress moet zoveel mogelijk worden vermeden.
Bron: http://rasclubmainecoon.org/artikelen/gezondheid/wat-is-hcm/
Polycystic Kidney Disease (PKD) is een meestal erfelijke afwijking, die bestaat uit cysten in de nieren. Cysten zijn met vocht gevulde blaasjes. Afhankelijk van de hoeveelheid en
afmeting kunnen zij het functioneren van de nieren bemoeilijken en leiden tot chronisch nierfalen.
De diagnose PKD kan worden gesteld via een echografisch onderzoek van de nieren (bij voorkeur op de leeftijd één jaar), dus voordat de kat voor de fok wordt ingezet.
Nadat een aantal jaren terug geconstateerd werd dat bij een groot aantal Perzen PKD voorkwam bleken er ook enkele gevallen van PKD bij Maine Coons in de Pawpeds database bekend te zijn. PKD vererft autosomaal dominant. Dit betekent dat een kat deze afwijking al kan krijgen indien dit door één van de ouderdieren wordt vererfd en dat het niet uitmaakt of dit de vader of de moeder is.
Op dat moment was deze afwijking alleen bekend bij Perzen. Mogelijke oorzaak van het voorkomen van PKD bij de Maine Coon zou kunnen zijn dat bij de start van de fok van Maine Coons bewust of onbewust gebruik is gemaakt van kruisingen tussen Perzen en Maine Coons. Er is ook niet-erfelijke PKD mogelijk: die betreft dan zelden beide nieren en vertoont ook meestal minder cysten.
Om te voorkomen dat dit bij Maine Coons tot een zelfde probleem als bij de Perzen zou leiden werd aan Maine Coonfokkers aangeraden om hun dieren hierop na te laten kijken. Vaak kon dit immers
gecombineerd worden met een echo van het hart. Veel fokkers hebben dit gedaan.
Het controle- en eliminatiebeleid met betrekking tot PKD van de Perzenfokkers bij de Felikat rasclub (RPL) heeft er toe geleid geresulteerd dat het percentage katten met PKD van 45 tot 13 is
gezakt.
Maar hoe staat de Maine Coon er nu voor? Het viel op dat rasclubs in Nederland nooit meldingen kregen of hoorden van Maine Coons met PKD, terwijl er toch al een flink aantal jaren daar op
getest werd. Dit was de aanleiding om bij alle radiologen in Nederland en België, die op de advieslijsten staan voor screening van hart en nieren, te vragen naar hun bevindingen.
Het resultaat van deze enquête leidde ook bij enige radiologen tot de uitspraak dat het niet meer nodig was om te adviseren Maine Coons op PKD te screenen.
Conclusie is dat PKD geen probleem vormt bij het ras Maine Coon en in ieder geval in Nederland niet voorkomt. Toch blijft het raadzaam om vóór dat men begint met fokken fokdieren via echografie te laten onderzoeken: niet alleen de nieren, maar ook van de organen daar om heen. Niet alleen PKD, maar ook andere problemen worden zo opgespoord.
(De cursieve passages zijn aangepast door Cattery AsKháMo).
Bron: http://rasclubmainecoon.org/artikelen/gezondheid/pkd-en-maine-coons/
Spinale Musculaire Atrofie (ook wel SMA) is een erfelijke aandoening, die de skeletspieren van de romp en de ledematen aantast. Verlies van zenuwcellen in de eerste levensmaanden leiden tot spierzwakte en atrofie (verschrompeling), hetgeen op de leeftijd van 3 à 4 maanden duidelijk wordt.
Kittens met de aandoening ontwikkelen een vreemde, wankelende wijze van lopen met de achterpoten en staan op een manier waarbij de hakken elkaar bijna raken. Ze kunnen ook op een manier staan dat de tenen naar voren wijzen. Als ze 5 à 6 maanden oud zijn, is hun achterkant zo verzwakt dat ze moeite hebben met op meubilair springen en landen vaak op een lompe wijze als ze naar beneden springen. Het lange haar van de Maine Coon kan het verbergen, maar grondig aftasten van de ledematen zal een verminderde spiermassa onthullen.
Kittens met de aandoening hebben geen pijn, zij eten en spelen enthousiast, zijn niet incontinent en de meesten leiden jarenlang een comfortabel leven als huiskat.
SMA is een autosomaal recessieve aandoening, die wordt vererfd als een enkele eigenschap. Als een kitten de SMA aandoening heeft, moet het de gemuteerde kopie (allel) van het gen van beide ouders hebben gekregen. Zowel poesjes als katertjes kunnen de aandoening krijgen. De ouders van de kittens met de aandoening vertonen geen uiterlijke kenmerken van de ziekte, maar zijn wel dragers.
Voorouders van kittens, waarvan bekend is dat ze de aandoening dragen, zijn voortgekomen uit fokprogramma's in de Verenigde Staten, en achteraf gezien, als vermoedelijke dragers over de hele wereld geëxporteerd.
Rasclub Maine Coon heeft een testschema opgesteld met betrekking tot deze erfelijke aandoeningen. Cattery AsKháMo volgt de adviezen uit dit testschema. Onder dit schema is een overzicht te vinden van al onze fokpoezen en of deze testen zijn uitgevoerd.
Onze gecastreerde katers Moksi en Khabul hebben wij niet laten testen op deze aandoeningen, omdat zij zelf niet voor nageslacht zorgen. Mocht hun jaarlijkse check-up bij de dierenarts daartoe aanleiding geven of krijgen ze gezondheidsproblemen, dan zullen we ze uiteraard nader laten onderzoeken om een van deze aandoeningen uit te laten sluiten.
Testadvies werkgroep Fok & Advies RMC
|
Voor de eerste dekking |
Minimum leeftijd |
|
HCM-1 DNA-test |
Niet leeftijdgebonden; eenmalig |
|
PKDef DNA-test |
Niet leeftijdgebonden; eenmalig |
|
SMA DNA-test |
Niet leeftijdgebonden; eenmalig |
|
Hart-echo |
1 jaar |
|
Nieren-echo |
1 jaar |
|
Patella Luxatie |
1 jaar |
|
Heupdysplasie (HD) |
1 jaar |
|
|
|
|
Herhalen |
|
|
Hart-echo |
Bij poes op de leeftijd van 3 jaar,5
jaar en 8 jaar |
|
Nieren-echo |
Herhalen indien de echo voor de minimum leeftijd van 1 jaar is uitgevoerd. Of als algemene gezondheidscontrole tijdens de herhaling van de hart-echo. |
|
Heupdysplasie (HD) |
Alleen herhalen indien de beoordeling voor de minimum leeftijd van 2 jaar is uitgevoerd door OFA. Bij oudere katten in overleg met specialist. |
Bron: http://rasclubmainecoon.org/artikelen/fokken/testadvies/
Status testschema per eigen fokpoes/dekkater:
| Voor eerste dekking | Asmara (†) | Avana | Evita | Sun | Pearl | Korana | Copper |
| HCM-1 DNA-test |
✓ |
✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| PKDef DNA-test |
✓ |
✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| SMA DNA-test | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ |
| Hart-echo | ✓ | ✓ | ✓ | -- | -- | -- | ✓ |
| Nieren-echo | ✓ | ✓ | ✓ | -- | -- | -- | ✓ |
| Patella Luxactie | ✓ | ✓ | ✓ | ✓ | -- | -- | ✓ |
| Heupdysplasie | ✓ | ✓ | ✓ | -- | -- | -- | ✓ |
| Herhalen | |||||||
| Hart-echo | Voor ieder nestje | ||||||
| Nieren-echo | * | * | * | * | |||
| Heupdysplasie | ** | ** | *** | *** | |||
| ✓ | Betekent dat deze test is uitgevoerd. |
|
-- |
Betekent dat deze (nog) niet is uitgevoerd. |
|
*
|
De echo van de nieren heeft plaatsgevonden na het eerste levensjaar en hoeft daarom dus niet herhaald te worden. Op advies van Monique Lecluijze van Dierenechocentrum zullen we dit periodiek laten herhalen als de poezen ook voor een hartecho gaan. |
|
**
|
De uitslag mbt de Heup Dysplasie (HD) is vastgesteld door Lars Audell/Per Eksell in Zweden. Dit betekent dat deze niet herhaald hoeft te worden. |
|
*** |
Bij Evita is links en rechts HD graad 1 vastgesteld; bij Copper alleen rechts graad 1. Zij zullen gemonitord worden en zo nodig nogmaals getest worden. |
Cattery AsKháMo is lid van:
Behaalde Ribbons PawAcadamy:
If you want to read our website in another language:
Cattery AsKháMo steunt St. Dierenlot:
